Samen’Thuis is een succesformule in Gemert

GEMERT - Dinie Kusters en Ine Smulders wonen in Samen’Thuis. Dat is een kleinschalige woonvorm voor alleenstaande senioren aan de Virmundtstraat in Gemert. Samen met Hans Vedder, directeur van verhuurder Goed Wonen, delen ze hun ervaringen.

Dinie is een bewoner van het eerste uur. “Hiervoor huurde ik een appartement in Handel. Omdat mijn man overleed en ik zelf steeds minder mobiel werd, kwam er meer zorg op de schouders van mijn zoon te liggen. Daarom wilde ik dichter bij hem en op kortere afstand van winkels en de medische voorzieningen gaan wonen. We zitten nu praktisch bij elkaar om de hoek.”

Tien mensen hadden zich oorspronkelijk voor het project ingeschreven. “Ik was nummer zeven. Omdat er maar negen appartementen beschikbaar waren, moest er iemand teleurgesteld worden. Ik was zo bang buiten de boot te boot te vallen, dat ik Goed Wonen gebeld heb om ze op het hart te drukken dat dit voor mij een droomplek was. Ik was als een kind zo blij toen ik de sleutel in het slot van mijn nieuwe appartement kon draaien.”

Ine woont er het minst lang. “Ik heb jarenlang net over de grens in België gewoond. Daar zijn de wachtlijsten voor een huurappartement zo lang, dat het wel tien jaar kan duren voordat je aan de beurt ben. Die tijd heb ik niet. Omdat mijn dochter in Gemert woont, heb ik me hier ingeschreven. Op mijn leeftijd is het fijn om familie in de buurt te hebben. Ik kan mezelf nog prima redden, maar ben graag onder de mensen. Daarom was dit voor mij de juiste stap. Hier voel ik me echt samen thuis.” 

Voor elkaar, met elkaar

De bewoners hebben een eigen leven, maar brengen ook veel tijd met elkaar door. “We zorgen goed voor elkaar. Is iemand te ziek om boodschappen te doen of te koken, dan pakken we dat samen op. Als er iets mis is met de ander, dan hebben we dat ook snel in de gaten. Je kunt bijvoorbeeld vallen en niet meer zonder hulp overeind kunnen komen. Als je dan nauwelijks contact hebt je buren, dan kan het een hele tijd duren voordat je gevonden wordt, met alle gevolgen van dien.”

De thuisgenoten doen vooral ook leuke dingen samen. Op de begane grond is een centrale ruimte met een grote tafel en keukenblok. ’t Zaaltje, zoals de bewoners het noemen, is het centrale ontmoetingspunt, waar gepraat, geluisterd, gekookt, gekaart en geknutseld wordt door de 65-plussers van Samen’Thuis. Lekker samen mopperen, maar ook lachen. “We leggen maandelijks 7,50 euro per persoon in. Daarmee betalen we de koffie en thee, de gezamenlijke activiteiten binnen- en buitenshuis en de poetsmiddelen waarmee we de ruimte zelf schoonhouden. Met Pasen en Kerst kleden Dinie en ik het leuk aan en genieten we met de hele club van een feestmaal. Soms trekken we erop uit om bijvoorbeeld een kerstshow in een tuincentrum te bezoeken. “En..”, lacht ze. “we pikken ook weleens een terrasje. Maar dat moet je natuurlijk niet aan de politie doorvertellen.” 

Woonvorm

Vedder is even enthousiast over Samen’Thuis: “We zagen dat huurders op leeftijd vaak nog in een eengezinswoning woonden, terwijl de kinderen al lang de deur uit waren en de partner was weggevallen. Voor deze mensen zou een woonvorm, die wat meer beschutting biedt en waarbij de bewoners wat meer contact met elkaar hebben, uitkomst kunnen bieden. Als zij een ontmoetingsruimte en faciliteiten kunnen delen, hoeft hun appartement niet zo groot te zijn. Dat scheelt weer in de huur en in de energielasten. Hier was plek voor tien appartementen, maar we hebben in dit geval voor negen appartementen plus een ontmoetingsruimte en een logeerkamer met badkamer gekozen.” Een familielid dat op bezoek komt, kan dus eventueel blijven slapen. “Mijn dochter maakt daar regelmatig gebruik van”, valt een van de bewoners de directeur bij.

Succesformule

In het begin waren de meningen nogal verdeeld over de gemeenschappelijke voorzieningen van Samen’Thuis, zoals bijvoorbeeld de gemeenschappelijke wasmachine en droger. “Je denkt toch niet dat Gemertse mensen hun ondergoed in een wasmachine gaan stoppen, waar ook de buurman gebruik van maakt”, was een van de reacties die Vedder kreeg. De scepsis is volgens de Goed-Wonen-directeur als sneeuw voor de zon verdwenen. “Samen’Thuis is een succesformule.”

Dat het zo goed heeft uitgepakt, is voor hem geen verrassing. “Draagvlak ontstaat van onderaf. Als je een huis bouwt begin je niet met het dak, maar met het fundament. In de basis gaat het dus niet om wat de verhuurder wil, maar om waar de huurder behoefte aan heeft. Dat is het vertrekpunt. Dit huis is er gekomen, omdat er in Gemert-Bakel vraag was naar een beschutte, kleinschalige woonvorm voor alleenstaande ouderen.”

Klik

De kandidaat-bewoners zijn bij de totstandkoming van het project betrokken geweest. “Ze hebben ook al in een vroeg stadium met elkaar kennisgemaakt. Als je meer gemeenschappelijk doet, moet er wel een klik zijn. Een kandidaat-huurder gaat daarom eerst op de koffie. Blijkt dat de persoon goed in de groep en bij deze specifieke woonvorm past, dan is instroom mogelijk.”

Voordelen

Geclusterd wonen heeft meer voordelen. “Je hebt per saldo minder ruimte nodig. Op deze locatie stonden vijf verouderde eengezinswoningen. Daar zijn negen appartementen voor teruggekomen. Omdat de vraag naar grond veel groter is dan het aanbod, moet je de ruimte zo effectief mogelijk gebruiken. Leef je samen onder één dak, dan heb je ook en meer oog voor elkaar. Het voelt veiliger en meer vertrouwd. De kans op vereenzaming is dan kleiner en in veel gevallen is er minder snel zorg van buitenaf nodig.”

Gemeenschappelijkheid

Goed Wonen zet daarom nadrukkelijk in op het faciliteren van gemeenschappelijkheid. “Dat doen we binnen de muren van het wooncomplex en direct daarbuiten. Bij de Berken in Milheeze brengen we dat al in de praktijk. Senioren die wat meer zorg nodig hebben, huren er een appartement, maar ook jongvolwassenen die onder begeleiding de stap willen maken naar zelfstandig wonen. Zij helpen elkaar. Ouderen brengen praktische kennis en levenservaring in en de jongeren koken en houden het complex schoon. Nog een voorbeeld is de locatie Gerarduskerk in Gemert. Daar komt een groot appartementengebouw voor eenpersoonshuishoudens van verschillende leeftijden. Ook daar is het de bedoeling om een ontmoetingsruimte in te richten en om veel voorzieningen te gaan delen.”

Samen in wijk en dorp

De woningcorporatie heeft de intentie om de omgeving actief bij woonprojecten te betrekken, zowel in de aanloop ernaartoe als na de ingebruikname. “In het begin hebben professionele welzijnswerkers ondersteuning geboden bij de opstart van activiteiten in Samen’Thuis. Nu helpen lokale vrijwilligers een handje mee en zijn er buurtbewoners die kleine klusjes opknappen. Dat is waar je op hoopt. Goed wonen bestaat uit meer dan een goede woning alleen. De omgeving is mede bepalend. Daar zorg je samen voor, binnen je eigen wijk en dorp. In Gemert-Bakel wordt die verantwoordelijkheid opgepakt.”