Tejatergroep Gemert serveert indrukwekkend Diner

GEMERT – In de bovenzaal van restaurant Dientje ontrolt zich een beklemmend verhaal. Twee broers en hun vrouwen zijn niet zozeer bezig met de rivierkreeft, maar met de donkere wetenschap die zij met zich meedragen. De twee gerants dragen de gerechten en de wijn aan en duiden ondanks de toenemende grimmigheid aan tafel onverstoorbaar de olijven, rozemarijn en andere ingrediënten die aan de spijzen zijn toegevoegd.

Door Simon van Wetten

De ontvangst van de zestig restaurantbezoekers – alias het publiek – vindt beneden bij de garderobe plaats. Regisseuse Francis Slits vertelt daar over het inkortingsproces van het beroemde boek van Herman Koch, dankt op voorhand de groep vrijwilligers om de Tejatergroep heen, geeft een korte uitleg over het stuk én de nooduitgangen en nodigt vast uit tot napraten na de voorstelling.

Boven staan de zes acteurs onbeweeglijk te wachten tot het publiek op de tribune heeft plaatsgenomen. De tekst ‘Opsporing verzocht’ en de eerste zin die wordt uitgesproken zetten de toeschouwer op een spoor dat uiteindelijk leidt naar het steeds meer doorhebben, het steeds meer doorzien van wat er gaande is. “We moeten bepaalde zaken als familie oplossen.”

Nee, ik ga de verhaallijn niet met u doorlopen. De kans is immers groot dat u die via boek of film al kent. En er zijn eind deze week nog vier voorstellingen… Liever vertel ik u over de subtiele manier waarop humor en je schamen in commissie met elkaar worden verweven. Want als die twee arme geranten op hun zalvende en onderdanige manier de volgende gang komen brengen, worden ze steeds vaker op een pijnlijke manier geconfronteerd met de onhebbelijkheden, ruzies en woede-uitbarstingen van de twee dames en de twee heren. Het grote geheim dat de vier tafelgasten met zich meedragen is de werkelijke reden van de onaangenaamheden, maar als bij een van de twee obers tijdens het openen van de fles de kurk het begeeft, is de irritatie immens. De andere ober spreekt sussend: “De 2006 is gelukkig wat romiger.”

Staan aanvankelijk de twee broers, later de twee echtparen tegenover elkaar, ook de scheurtjes in het wederzijdse huwelijksgeluk komen aan de oppervlakte en zelfs op tafel te liggen. Je weet dan al dat “het zal wel aan de overgang liggen” geen recht doet aan de werkelijke oorzaak.

De dialogen en de gebeurtenissen boeien van begin tot einde. Als het een écht restaurant was geweest, dan had ik vast en zeker mijn eten koud laten worden. Je voelt, je weet dat de aanvankelijk broeierige sfeer tot een uitbarsting zal komen. Maar hoe, en wanneer?

Na al die jaren van indrukwekkende producties zou het geen verrassing meer moeten zijn dat het vaste prik is dat de Tejatergroep kwaliteit op de planken brengt. Toch is er wederom de verwondering over hoe telkens weer een ambiance, een gebouw, een achtergrond wordt gevonden die een meerwaarde geeft aan het stuk dat wordt gespeeld. En hoe de acteurs vervolgens zich totaal in hun rol hebben ingeleefd. En hoe in dit ‘Diner’ de voor velen bekende opbouw van het verhaal een herkenbaar en toch ander gezicht heeft gekregen. Ik laat daarom de complimenten aan Stef Krol, Anita Werts, Pierre Wolfs, Ellen van den Berk, Léon Verhoeven, Wim Verhoeven en Francis Slits gepaard gaan met advies om het niet bij de geplande acht voorstellingen te laten; dit zouden méér liefhebbers moeten kunnen zien dan de 480 mensen die nu mochten en mogen aanschuiven aan Het Diner.